Opleiden nieuwe stijl: praktijk wordt leidend
We gaan het opleiden van nieuwe ambulanceprofessionals helemaal anders aanpakken. Praktijkgerichter, flexibeler en met meer kansen voor toekomstige collega’s die niet de ‘klassieke’ opleidingsroutes hebben doorlopen.
Vanaf 1 januari 2023 is het zogeheten EPA-onderwijs de nieuwe methode voor leren en ontwikkelen bij ons en bij alle andere ambulancediensten in het land. EPA staat voor Entrustable Professional Activities, ofwel in het Nederlands: professionele activiteiten die aan je worden toevertrouwd. Elke EPA is een losse bouwsteen. Je moet genoeg en de juiste EPA’s verzamelen om bekwaam en bevoegd te worden voor de functie die je wil gaan vervullen.
Nemen we als voorbeeld de functie van ambulanceverpleegkundige, dan was tot nu toe de enige route naar dat beroep dat je als verpleegkundige één van drie ziekenhuisspecialisaties (IC, SEH, anesthesie) had afgerond om aan de opleiding te kunnen beginnen. Het EPA-onderwijs gaat ervan uit dat je beschikt over de juiste combinatie van kennis, vaardigheden, houding en gedrag en competenties. Hoe en waar je deze binnen de acute zorg precies opdoet, is van minder belang, als je ze maar hebt. In het nieuwe stelsel zijn dan ook alternatieve routes mogelijk. Het wordt kortom maatwerk.
(De tekst gaat verder onder de video.)
Breder werven
Op deze manier wordt niet alleen de leerling zelf flexibeler in de keuzes binnen zijn of haar loopbaan, ook de zorgverlenende instellingen worden dat. Wij kunnen talentvolle mensen straks namelijk breder werven. We gaan hen ook intensiever zelf opleiden en er komt meer nadruk te liggen op de praktijk. De leerling heet in het nieuwe systeem overigens PIO. Dit staat voor Professional In Opleiding. Een nieuwe PIO die bij ons binnenkomt, gaat dus EPA’s verzamelen. Op basis van het verleden van de PIO, kunnen bepaalde EPA’s sneller worden toegekend.
Voor elke functie staat omschreven welke EPA’s nodig zijn. Deze werkwijze gaat gelden voor de functies van Ambulanceverpleegkundige, Verpleegkundig centralist meldkamer ambulancezorg en Ambulancechauffeur. De systematiek met de EPA’s reikt verder dan alleen de ambulancezorg: het is per 1 januari 2023 de landelijke standaard in alle CZO-erkende opleidingen voor verpleegkundige en medisch ondersteunende beroepen. Op datzelfde moment stopt het project CZO Flex Level, dat de overgang de afgelopen jaren heeft begeleid.
(De tekst gaat verder onder de video.)
Wat verandert er in onze dienst?
Voor collega’s die al werkzaam zijn in de genoemde beroepen met ‘oude’ opleidingen en diploma’s, verandert er voorlopig niets. Het zijn de nieuwkomers die met EPA’s opgeleid gaan worden. Bij het vakbekwaam blijven, gaan huidige medewerkers op den duur wel te maken krijgen met andere toetsinstrumenten die aansluiten op het EPA-onderwijs. Via de PIO’s gaan ze bovendien in aanraking komen met de EPA-structuur, bijvoorbeeld wanneer een PIO vraagt om via een formulier feedback te geven.
Onze circa 40 praktijkbegeleiders krijgen een grotere verantwoordelijkheid in het bekwaam verklaren van de PIO’s. Zij worden op dit moment daarvoor getraind. De rol van de Academie voor Ambulancezorg neemt juist af, die wordt van toetser voortaan meer theorieaanbieder. Het welbekende assessment blijft bestaan, maar dit wordt één uit een reeks toetsinstrumenten. Drie collega’s vervullen de nieuwe taak van praktijkopleider. Zij coördineren het leerproces.
De rol van trainer/rijvaardigheidsinstructeur blijft bestaan, ook zij gaan werken met de EPA-structuur. Nog een nieuwe functie is die van coach. Deze collega begeleidt PIO’s in hun aanvullende persoonlijke behoeften, zodat de praktijkbegeleider kan focussen op het leerproces. Het Regionaal Opleidingscentrum gaat afdeling Leren & Ontwikkelen heten. Op de posten kan de PIO getraind gaan worden onder leiding van de praktijkbegeleider, hiervoor komen een ALS-pop en andere oefenmaterialen naar de posten toe.
Achter de schermen wordt al geruime tijd hard gewerkt aan het nieuwe leerplan en de leerroutes. Op de foto coördinator leren en ontwikkelen Mariska (links) en praktijkopleider Nicole bij een overzicht van de leerroutes voor de nieuwe collega’s.
