Meer meldingen van zorgwekkende situaties
De Ambulancedienst Zuid-Holland Zuid heeft dit jaar al 27 keer melding gemaakt van een zorgwekkende situatie bij patiënten thuis. In 2013 meldden we nog maar drie keer.
Net als de politie, ziekenhuizen en huisartsen, zijn ook ambulancediensten sinds enige tijd verplicht om oog te hebben voor kindermishandeling en huiselijk geweld. We hebben recent alle medewerkers geschoold en een vaste werkwijze ingevoerd. Het aantal zogeheten ‘zorgmeldingen’ is daardoor flink toegenomen.
Het gaat om gevallen waarin het ambulancepersoneel bij patiënten thuis een verontrustende situatie aantreft. “Bijvoorbeeld als er sprake is van verslaving, ernstige psychiatrische klachten of een poging tot zelfdoding, terwijl er ook een partner en/of kinderen in het huishouden aanwezig zijn”, vertelt Jola Schenk. Zij is ambulanceverpleegkundige en daarnaast speciale vraagbaak en contactpersoon voor kindermishandeling en huiselijk geweld binnen de ambulancedienst.
De tekst gaat verder onder de foto.
Schenk: “Als wij ons zorgen maken over iets wat we zien in een huis of gezin, dan zijn we nu verplicht dit te bespreken volgens onze zogeheten ‘meldcode’. Na onderling overleg kan dat leiden tot een melding bij Veilig Thuis.” Veilig Thuis is de nieuwe naam van de bundeling van Advies- en Meldpunt Kindermishandeling en Steunpunt Huiselijk Geweld.
Ambulancepersoneel neemt een bijzondere positie in onder hulpverleners, vertelt Schenk. “Wij komen als een van de weinigen thuis achter de voordeur, tijdens een acute situatie. Mensen met problemen, die misschien kunnen resulteren in mishandeling of verwaarlozing, kunnen deze vaak langere tijd verborgen houden. Wij komen dicht bij onze patiënten op een beladen moment. Verbergen is dan veel moeilijker. Dat geeft ons een bijzondere verantwoordelijkheid om signalen op te pikken.”
De verpleegkundigen en chauffeurs kunnen altijd bij Schenk aankloppen om een geval te bespreken. “Je moet er oog voor leren hebben. Wanneer wij zorg verlenen aan iemand die ernstig onder invloed van middelen is en er hangen kinderjasjes aan de kapstok, dan kunnen we niet wegkijken. Waar zijn die kinderen en hoe is het met hen? We kunnen ernaar vragen, maar als er dan nog zorgen blijven bestaan, doen wij een zorgmelding bij Veilig Thuis. We zijn overigens verplicht om dat aan de betrokkene te vertellen. Als dat op het moment zelf niet lukt, of als het mogelijk bedreigend is, dan doen we het later telefonisch of met een brief.”
Uit een eerste terugkoppeling door Veilig Thuis, heeft Schenk gehoord dat de zorgmeldingen van de Ambulancedienst Zuid-Holland Zuid heel relevant en goed zijn. “In bijna alle gevallen zijn onze meldingen in onderzoek genomen. Dat betekent dat onze meldcode naar behoren werkt en dat wij eraan bijdragen dat problemen worden aangepakt.” Een grote meerderheid van de betrokkenen is daar uiteindelijk dankbaar om, weet Schenk. “Huiselijk geweld, kinder- en ouderenmishandeling komen vaak voort uit onmacht, doordat ouders, partners of mantelzorgers de controle over het leven tijdelijk, of langere tijd kwijt zijn. Bovendien gaat deze problematiek niet zelden over van generatie op generatie. Een zorgmelding is vaak een doorbraak om de juiste hulp te krijgen, op weg naar een oplossing.”
Directeur Hans Janssen van de Ambulancedienst Zuid-Holland Zuid is erg tevreden met het resultaat. “We wisten dat de problematiek groot is, maar dat we zo snel al zo veel meldingen zouden hebben, is toch een eyeopener. Ik ben er trots op dat onze mensen hun rol zo goed pakken, want het is zeker niet altijd makkelijk. Je kunt het gevoel hebben dat je een verdenking over iemand uitspreekt. Zo is het niet, wij bewandelen echt een zorgvuldige weg en we zijn er transparant over. Het past binnen onze huidige rol als maatschappelijke zorgverlener. De tijd dat wij puur patiënten vervoerden, ligt lang achter ons.”