Veteranen hebben aan paar woorden genoeg

Hun uniform is tegenwoordig anders, maar van binnen blijven ze altijd een beetje militair. Ambulanceverpleegkundige Edo de Bakker en ambulancechauffeur Yvon Thijssen zijn beiden veteraan. “Als wij samen dienst hebben, merken we dat we meteen in ‘oud gedrag’ terechtkomen.” Allebei vinden ze dat prettig. “We hebben aan een paar woorden genoeg, weten precies hoe de ander denkt, vullen elkaars handelen automatisch aan en geven niet op.”

De tekst gaat verder onder de foto’s.

Natuurlijk werken alle ambulancemedewerkers goed samen op basis van taakverdeling en protocollen, maar Yvon en Edo delen extreme ervaringen (overigens niet samen) en zijn daardoor gevormd. Edo diende als vliegverpleegkundige in Kosovo, Bosnië en tweemaal in Afghanistan. Een van zijn taken was het evacueren van zwaargewonde militairen uit gevechtslinies. Yvon werd tweemaal uitgezonden naar Afghanistan, waarvan de eerste keer als coördinator van een veldziekenhuis. De tweede keer was ze chauffeur op een monsterlijk groot en zwaar Bushmaster-troepentransportvoertuig, waarmee Mariniers op patrouille gingen.

”Ik gebruik mijn ervaring zonder meer dagelijks in mijn werk”, vertelt Edo. “Op verschillende manieren. Ik heb daar slachtoffers verpleegd die we hier nooit zullen tegenkomen: denk aan jonge, sterke mannen en vrouwen met dubbele beenamputaties of schoten in het hoofd. Maar ook qua omstandigheden verleg je je grenzen. Bij 55 graden Celsius, met loodzware persoonlijke beschermingsmiddelen, gewonden ophalen terwijl er op je geschoten wordt. Dat is toch anders dan één patiënt per auto vervoeren naar een modern ziekenhuis dat altijd in de buurt is, terwijl iedereen voor je opzij gaat. Ik wil er niet mee zeggen dat het werk nu altijd makkelijk of comfortabel is, maar het is wel heel fijn om het hoofd koel te kunnen houden en het overzicht te behouden.”

Dat zegt ook Yvon: “Waar wij reden, konden altijd bermbommen liggen. Er waren daardoor collega’s en lokale inwoners gesneuveld. Je bent continu alert en zorgt dat je steeds een ‘plan-B’ in je hoofd hebt. Als ik nu wel eens ‘s avonds in het donker een adres niet meteen kan vinden, of een hulpmiddel werkt plots niet, dan weet ik altijd dat rust je redding betekent.”

“Wij zijn tot in het extreme getraind om te denken in oplossingen”, vult Edo aan. “Hier worden veel dingen voor je opgelost, maar dáár heb je niks en je bent op jezelf en op elkaar aangewezen.” De kameraadschap onder militairen, het op elkaar letten, dat is iets wat je een burger bijna niet kan uitleggen, vertellen ze. Het valt collega’s wel eens op hoe de voormalige sergeant-majoor en korporaal samenwerken. “Wát het precies is kunnen ze dan meestal niet benoemen, maar er wordt eigenlijk altijd positief over geoordeeld.”